de Sint Antoniusschut
De St. Antoniusschut is reeds in 1474 vernoemd in de geschriften van de Clemens kerk in Nuenen. Uit het verleden zijn verder weinig gegevens over. Een van de oudste herinneringen over de schut is het verhaal van de Antonius ofwel wolvenkapel. De "Wolvenkapel" stond te Opwetten. En is zelfs door Vincent van Gogh vernoemd in diverse brieven.
Verder zijn er een 28 tal koningsschilden uit de periode 1729 tot 1867. In 1931 zijn in het gilde huis van Johannes de Louw op het Eeneind 4 gilde broeders op verzoek van gilde beschrijver J.A.Jolles samen gekomen om het reeds 50 jaar slapende gilde weer nieuw leven in te blazen. Langzaam neemt het gilde gebeuren toe maar de grote groei begint na de oorlog. En in 1948 heeft er weer een Kringdag plaats op het Eeneind. Sindsdien is de schut steeds meer als drager van het Eeneind gaan fungeren. En zijn diverse activiteiten mede door de Schut uitgegroeid tot bloeiende verenigingen (De Riefels, Stichting Ezeltjesdag, het wijkblad enz.) |
|
de geschiedenis
|
Dat de kapel pas in 1497 voor het eerst in het parochieel archief voorkomt, komt omdat toen pas de kapel onder de parochie Nuenen werd ingedeeld in verband met het opheffen van "Boord ende Wetten". In zijn boek "Memoriaal der dorpen Gerwen, Nuenen en Nederwetten",door pastoor Frenken, en uitgegeven door het provinciaal Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, in 1948, kunnen we op blz. 224 e.v. lezen: "in het gehucht Opwetten, in de nabijheid van de watermolen en het voormalig kasteeltje of slotje, stond weleer, zeker reeds in de 15e eeuw, een kapel welke aan Sint Antonius Abt was toegewijd". In de eerste tijd van zijn bestaan schijnt er aan de kapel geen rector en geen beneficie verbonden te zijn geweest. Pas in 1556 wordt een rector der kapel genoemd Mr. Lambertus Petri Sprengers. Zijn diservitor was Antonius Michaëlis. Het kapelbeneficie had toen wekelijks 5 Missen en een jaarlijks inkomen van 7 mud rogge. In 1648 (vrede van Munster) werd de kapel voor de Katholieken gesloten en aan de Hervormden toegewezen, terwijl haar goederen door de rijksoverheid werden aangeslagen.
Bij resolutie van 21 september 1748 besloot de Raad van State, dat de inkomsten van de kapel, die toen jaarlijks nog 36 gulden en 5 stuivers bedroegen, werden afgestaan aan de burgelijke gemeente die daarvoor de kapel moest onderhouden. In het "Memoriale Parochiae" staat aangetekend dat het kapeldak in 1836 geheel werd vernieuwd, ofschoon er slechts op zondagen de rozenkrans gebeden werd. 
Kapel raakt in onbruik en verval.
Op 30 april 1874 besloot de gemeente de kapel in te richten tot bewaarplaats van verdachte en dronken personen. Later nog deed zij dienst als opslagplaats van ijzer voor de plaatselijke smederij. De kapel raakt vervolgens in verval. In de 'Meierijsche Courant" van 13 maart 1917 lezen we "Het R.K. Kerkbestuur heeft de kapel verkocht en men is reeds met de afbraak begonnen.". |
de nieuwe sint antoniuskapelIn de maandelijkse gilderaadsvergadering van 2 februari 1985 komt er plotseling weer schot in deze zaak. Staande de vergadering wordt er een kapelcommissie benoemd die tot taak heeft de voorbereidende werkzaamheden te verrichten. De commissie deelt al de volgende vergadering mee: "De kapel komt aan het einde van de Stationsweg.". Op 24 december wordt er, ter gelegenheid van het feit dat de Stationsweg 100 jaar bestaat, de symbolische "eerste steenlegging" verricht. Een jaar later gaat de kapelcommissie over in een Comité Sint Antoniuskapel. Hierin hebben ook enkele mensen van buiten de Schutterij zitting, onder andere de ontwerper van het gebouw, architect H. Thomassen.
Aan de slag.
Ondertussen zijn er al veel toezeggingen gedaan, zowel in de vorm van materiaal als geld en arbeid. De grond is aangekocht van de N.S. en de gemeente. De realiseringskosten bedragen € 9000,-- (zonder zelfwerkzaamheid). Dan op 2 mei 1987, beginnen de eerste werkzaamheden, het schonen van het terrein en op 1 juni wordt het eerste beton gestort voor de onderste vloer. De echte "eerste steen" wordt gelegd door Henk Deelen de Hoofdman van het Sint Antoniusschut op 4 juni 1987. Een meter hoger komt een tweede vloer, dit om de trillingen van de trein op te vangen. En op 15 juni beginnen de metselaars met het echte werk. Dat is erg ingewikkeld maar al op 28 juli is het hoogste punt bereikt en kan het dak erop. Inwijding nieuwe kapel. Zaterdag 19 september 1987, de bevrijdingsdag van het Eeneind, is het zover. De inwijding van de kapel wordt verricht door pastoor C. Swinkels onder toeziend oog van vele genodigden en belangstellenden. De heer D. Noordhof. voorzitter van het Comité Sint Antoniuskapel, overhandigd aan burgemeester Drs. H. Terwisse een gulden uit 1845 als vergoeding voor de grond. Als de heer Noordhof aan de Hoofdman vraagt of de Schutterij de kapel wil onderhouden en beheren, en de Hoofdman daarop bevestigend antwoord, is daarmee de kapel "overgedragen" aan de Eeneindse gemeenschap. |
koningschietenEen van de activiteiten die door de gilde's worden georganiseerd is het koningschieten. Elk gilde heeft daar zijn eigen regels voor. Er zijn gilde's die het om de 3 of 2 jaar doen. Maar er zijn ook gilde's die het evenement jaarlijks houden. Na de oorlog is bij de Antoniusschut het een jaarlijks terugkerend gebruik. Ook de datum is per gilde verschillend. Meestal is het op de maandag met de plaatselijke kermis. Of op de patroonsdag. De St. Antoniusschut heeft de laatste jaren weer een nieuw gebruik, namens de zaterdag voor de kringgildedag. Wat jammer genoeg regelmatig problemen geeft met vakantie's rondom Hemelvaartsdag en Pinkseren. Een zilveren schild vermeld de koningen vanaf 1968 er ontbreken 2 koningen namelijk 1971 en 1972. Als er iemand deze namen nog weet graag even bericht. Hieronder een aantal koningen of andere foto's die aan het koningschieten herinneren.
het bestuurHet huidige bestuur bestaat uit:
Hoofdman Dre Bemelmans, Beekstraat 35, 5674 NA Nuenen, 040-2836951 Deken schrijver Leo Verspaget, De Vroente 63, 5672 TV Nuenen, 040-2836846 Deken Schatbewaarder Gerrit van Ginkel, Refelingse Erven 89, 5672 TB Nuenen 040-2833538 Lid Willie v.d. Heijden, Paralelweg 4, 5674 TP Nuenen, 040-2836198 |
|
